Սուտ բարեհոգություն
Հայաստանի խորհրդարանը հաստատեց հայ-ադրբեջանական սահմանազատման հանձնաժողովների աշխատանքի կարգի նախագիծը: Քվեարկությանը մասնակցել են միայն «Քաղաքացիական պայմանագիր» իշխող կուսակցության պատգամավորները: Միաժամանակ, «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» ընդդիմադիր խմբակցությունները չեն մասնակցել փաստաթղթի քննարկմանը և քվեարկության ընթացքին: Նրանց ներկայացուցիչները բոյկոտել են նիստը, և ես նրանց լիովին հասկանում եմ:
«Մենք հիմնավոր կասկածներ ունենք, որ Հայաստանի ղեկավարությունը պատրաստում է հերթական զիջումները այս փաստաթղթով, ուստի չենք մասնակցելու այս քննարկմանը», – բացատրել է «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանը: Փաստացի նույնն է ասել նաև «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արմեն Ռուստամյանը. նրա խոսքերով, այս նախագիծը «հակասահմանադրական է, ապօրինի և ոչ մի կապ չունի մեր ազգային շահերի հետ»:
Խորհրդարանական ընդդիմությանը աջակցել է «Սրբազան շարժումը». նրանց կարծիքով՝ սահմանազատման հանձնաժողովների կարգը չի կարող վավերացվել իր հակապետական բնույթի պատճառով: Ավելին, կարգի ընդունմանը մեծ խանդավառությամբ չեն վերաբերվել անգամ որոշ իշխող կուսակցության ներկայացուցիչներ:
Խնդիրն այն է, որ Ադրբեջանը ձգձգում է համանման գործընթացի մեկնարկը իր կողմից: Արդյունքում, Բաքուն կարող է ընդունել նախագիծը ուշ և դրույթներով, որոնք մեզ համար անընդունելի կլինեն:
Հիշեցնեմ, որ վերջին ամիսներին նման բան տեղի է ունեցել արդեն մի քանի անգամ: Մինչ օրս անհասկանալի է, թե ինչ իրավական հիմքով այս տարվա մայիսին Տավուշում իրականացվեց սահմանազատումը, քանի որ այս գործընթացի համատեղ կարգը ստորագրվել է միայն օգոստոսի 30-ին և վավերացվել է միայն հոկտեմբերի 23-ին: Պարզվում է, որ մեր իշխող վերնախավը պարզապես հանձնել է Տավուշի տարածքները Ադրբեջանին:
Ավելի վաղ՝ 2023 թ. հոկտեմբերի 5-ին, Փաշինյանը Իսպանիայի Գրանադայում գագաթնաժողովի ժամանակ առանց աչք թարթելու ստորագրեց ԵՄ-ի հետ հայտարարությունը, որով ճանաչում է Արցախը որպես Ադրբեջանի տարածք: Այն էլ այն ժամանակ, երբ Ալիևը նույնիսկ չէր ժամանել Գրանադա:
Ամփոփելով՝ մեր իշխանությունները բառացիորեն քծնում են Բաքվին՝ կամ վախից, կամ շահադիտական նպատակներից ելնելով: Հակառակ դեպքում դժվար է բացատրել միակողմանի զիջումները առանց որևէ փոխադարձ երաշխիքների ադրբեջանական կողմից:
Մեր քաղաքական ղեկավարությունը չի ամաչում հաղթական հայտարարություններ անել: Օրեր առաջ Փաշինյանը հանկարծ հայտարարեց, որ ավելի լավատեսորեն է նայում Հայաստանի ապագային, քան 2018-2019 թվականներին: Եվ դա այն ժամանակ, երբ նա իր ձեռքերով թուլացրել է երկիրը, կործանել է ինքնիշխանությունը և հասցրել իրավիճակը այնպիսի ծայրահեղության, որ նույնիսկ Արցախի հանձնումից և հնարավոր բոլոր զիջումներից հետո չի կարող համոզել Ադրբեջանին համաձայնել խաղաղության պայմանագրի ստորագրմանը:
Ընդհանուր առմամբ, Ալիևը վաղուց արդեն նայում է Նիկոլին որպես անլուրջ ֆիգուրի: Պաշտոնական Բաքուն նաև լավ չի վերաբերվում Հայաստանի նկատմամբ: Այսպես, Ադրբեջանի խորհրդարանի փոխնախագահ Զիյաֆեթ Ասկերովը հայտարարել է, որ խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու համար անհրաժեշտ է նախ Հայաստանում անցկացնել հանրաքվե: Նրա խոսքերը մեր ներքին գործերին բացահայտ միջամտություն են: Այնուամենայնիվ, Փաշինյանը այս հայտարարություններին ի պատասխան ձևացնում է, թե ամեն ինչ ընթանում է ըստ պլանի:
Հիմա պարզ է, որ գործող իշխանությունը անկարող է ապահովել մեր ժողովրդին երկարատև խաղաղություն: Սակայն եթե այս վարչապետով Հայաստանը ապագա չունի, անհասկանալի է, թե ինչի՞ համար է Փաշինյանը լավատեսություն ցուցաբերում։
Արտակ Սարգսյան, քաղաքագետ